PKOS-POLİKİSTİK OVER

POLİKİSTİK OVER SENDROMUNDA BESLENME ÖNERİLERİ

Ülkemizde sayısı oldukça artan bu endokrin hastalığının artık her 4 kadından 1 inde rastlanır hale gelmesi, beslenme kalitesinin ve düzeninin yetersiz olması ile doğrudan orantılıdır. Polikistik over tedavisinde başarıya ulaşmak için kesinlikle beslenme tedavisi planlanmalı ve bir uzman tarafından kesinlikle kontrol altında tutulmalıdır.

BULGULAR

PCOS lu kadınların  ortalama % 50 si kesinlikle yüksek kilolar nedeni ile karın ve çevresinde yağlanma ile uğraşmaktadır. Adet düzensizlikleri, adet görememek ve uzun aralıklar ile kesikli adet görmek de en sık rastlanan bulgular arasındadır.  Yanı sıra büyük ve yaşam kalitesini düşüren bir diğer bulgu ise kıllanma (hirşutizim) da artma olmaktadır. Ense yanaklar boyun altında kıllanmalar artmaktadır. Hastaların genellikle bu söylediğim bulguların, artık onların rahatsızlık seviyesini arttırmaya başladığında doktor a başvurduğunu söyleyebilirim. Büyük ve üzücü bir tabloda bu endokrin hastalık nedeni ile kadınların gebeliklerinde düşük ,gebelik şekeri (Gestasyonel diyabet) ve gebelik zehirlenmeleri (preeklamsi) görülmesidir.

MENSTRÜASYON (ADET) DÜZENSİZLİĞİ

Üreme çağındaki kadınların son zamanlarda yaşadığı kronik seyirli bir bozukluktur. Birçok hastalığın habercisi ve aynı zamanda anne adaylarının en büyük sorunlarından birisidir. Ülkemizde insidansı %60 oranında artmış durumdadır. Adet düzensizliğinin 2 nedeni bilinmektedir.

• Fonksiyonel kanamalar (Uterus kanamaları)

Genellikle hormon bozukluğu nedeni ile, beyinde bulunan hipofiz bezi ya da yumurtalıklardan kaynaklanan bozulmuş Uterus kanamalarıdır. Sadece iki nedenli yaklaşmak doğru değildir. Sorunların ana kaynaklarına inildiğinde troid bezi ve böbrek üstü bezinden salgılanan hormon bozukluğu da kanama nedenleri arasına alınmıştır.

• Organik Anormallikler

Standart vajina kanamalarında organ bozuklukları kist , myomlar , rahim boynu veya iç zarı kalınlaşması, iltihap, polip, kanser  gibi nedenler ile yaşanan düzensizlikler organik anormallikler arasında yer almaktadır.

HİRŞUTİZM (KILLANMA)

Her kadında normal denilebilecek ölçütler dışında, adet düzensizliği ve  PCOS nedeni ile kuyruk sokumu, meme başı, göbek altı gibi bölgelerde kısa siyah erkek tipi kıllanmada artış görülmesi durumudur. Yağlanmada artış ve akne ile beraber seyirli olabilmektedir.

POLİKİSTİK OVER SENDROMU’NDA (PKOS) BESLENME AÇISINDAN TEMEL NOKTALAR

Polikistik Over Sendromunda (PCOS) , Beslenme ilkelerine dikkat etmek ve kesinlikle bir uzmandan destek almak en temel şartlar arasında bulunmaktadır. Diyet ve egzersiz planlarının yanı sıra PCOS lu kadınların çoğunda insülin hormonu yüksektir ve bu nedenle kilo kontrolünü başarıyla sürdüremezler. Ne zaman ve ne sıklıkla doğru besinleri tüketmek, ideal kiloya ulaşmak ya da ideal kiloyu korumak PCOS sürecini daha sağlıklı geçirmeye neden olur. Eğer bu düzen sağlanmaz veya bozulur ise bulgular kısmında saydığım tüm olumsuz durumlarda artış gözlenmektedir. Özellikle karın bölgesinde aşırı yağlanma (Hiperlipidemi), kan yağlarında artış, kolesterol de artmaya neden olduğu gibi  ciltte gözle görülür yağ nedenli aknelere de fırsat verecektir. Aynı durum devam ederse yüksek yağ artışı ve vücut kitle indeksinde artış insülin hormon yüksekliği, Bozulmuş glikoz toleransına da  (Şeker hastalığı Diyabet ) neden olur.

PKOS’LU KADINLARIN BİLMESİ GEREKENLER

• Beyaz ekmek
• Pirinç pilavı
• Mısır
• Bezelye
• Beyaz un ile hazırlanmış pastane ürünleri
• Makarna
• Erişte
• Patates
• Hazır market ürünleri (cips, kurabiye, çikolata, meyve suyu, gazlı içecekler, …)
• Üzüm, şeftali, kuru kayısı … gibi besinlerdir.

Bu besinlerin tüketimine sınırlandırma getirilmeli ve kontrollü tüketim yapılmalıdır. Eğer tüketimi devam ederse kısa süreli tokluk durumu yaşayıp daha sonrasında açlık krizleri yaşanabilir. Bunun nedeni ise bir anda yükselen insülin kan şekerinizi düşürmesi sonucunda ilk yemek yemeden önceki açlığınızdan daha fazla açlık duygusunu getirecektir.  PCOS ta birinci beslenme ilkesi kesinlikle Karbonhidrat tüketimidir. Eğer insülin seviyenizi normal değerler arasında görmek istiyorsanız kesinlikle Glisemik indeksi düşük karbonhidratları seçmeniz gerekmektedir. Vücutta insülin hormonunu yavaş yükselten karbonhidratlar;

• Tam buğday unu – tam tahıl
• Kuru baklagiller
• Lif (posa) içeriği yüksek sebze ve meyveler gibi besinlerdir.